در گفتگوی ویژه خبری صدا و سیما مطرح شد؛
سخنگوی شورای نگهبان: دوره چهار ساله ریاست جمهوری از روز تنفیذ آغاز میشود/ «تنفیذ» به معنای اعتباربخشی به اقدامات رئیسجمهور و تضمین رای مردم است
دکتر طحان نظیف گفت: دوره چهار ساله ریاست جمهوری از روز تنفیذ آغاز میشود.
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی شورای نگهبان، دکتر هادی طحاننظیف عضو حقوقدان و سخنگوی شورای نگهبان میهمان شنبه شب (6 مرداد 1403) گفتگوی ویژه خبری شبکه خبر صدا و سیما با عنوان «تنفیذ؛ پیوند اسلامیت و جمهوریت نظام» بود.
برگزاری بدون مشکل فرآیندهای انتخاباتی
سخنگوی شورای نگهبان ابتدا با بیان اینکه انتخابات در بستر یک فرآیند صورت میگیرد، اظهار داشت: انتخابات چهاردهمین دوره ریاستجمهوری باید سال آینده برگزار میشد، اما با اتفاق تلخی که برای آیتالله رئییسی رئیسجمهور و همراهانش پیش آمد، پیش از موعد برگزار شد.
وی این نکته را هم عنوان کرد که در این دوره از انتخابات، فرآیندهایی که هماهنگیهای آن از ماهها قبل آغاز میشد، با نهایت دقت و اتقان در کمتر از دو ماه انجام شد.
دکتر طحاننظیف خاطرنشان کرد: خوشبختانه فرآیندهای برگزاری انتخابات به خوبی طی شد و با هیچ اخلال و مشکلی در این فرآیندها مواجه نبودیم.
نقش رهبری در تحقق اصل 131 قانون اساسی
سخنگوی شورای نگهبان در ادامه به این موضوع اشاره کرد که نظام حقوقی و قانون اساسی برای روزهایی که کشور دچار فقدان رئیسجمهور میشود، پیشبینیهایی داشته است.
وی در همین رابطه به اصل 131 قانون اساسی مبنی بر اینکه «در صورت فوت، کنارهگیری یا بیماری بیش از دو ماه و عزل رئیسجمهور، یا موجبات دیگری از این گونه، شورای موقت ریاست جمهوری موظف است ترتیبی دهد که حداکثر ظرف پنجاه روز رئیسجمهور جدید انتخاب شود و در این مدت وظایف و اختیارات ریاست جمهوری را جز در امر همهپرسی بر عهده دارد.» اشاره کرد.
دکتر طحاننظیف گفت: بسترهای قانونی فراهم بود، اما نباید فراموش کرد که مهمتر از بسترهای قانونی، اراده اجرای قانون است. از این رو باید به نقش حکیمانه رهبر معظم انقلاب در این رابطه توجه کرد. سخنان ایشان در همان ساعات نخستی که حادثه برای رئیسجمهور پیش آمد و اقداماتی که صورت گرفت، همه مسئولان را مصمم ساخت که فعالیتها باید ادامه یابد، انتخابات برگزار شود و در امور مردم خللی به وجود نیاید.
وی تاکید کرد: این موضوع نشاندهنده ثبات، استحکام و اقتدار نظام جمهوری اسلامی ایران است که مورد مشاهده و اعتراف در داخل کشور و توسط جهانیان قرار گرفت؛ جمهوری اسلامی ایران در کمتر از 50 روز دو مرحله انتخابات ریاستجمهوری برگزار کرد.
بررسی صلاحیتها با نهایت دقت انجام شد
سخنگوی شورای نگهبان در ادامه این گفتگوی تلویزیونی، مروری اجمالی به فرآیندهای برگزاری انتخابات چهاردهمین دوره ریاستجمهوری داشت و ابتدا ابراز کرد: ابتدا تقویم زمانی انتخابات از سوی وزارت کشور آماده و حتی مرحله دوم انتخابات نیز به عنوان احتمال در آن در نظر گرفته شد که آن تقویم مورد موافقت شورای نگهبان قرار گرفت.
وی افزود: سپس ثبتنام داوطلبان انجام شد. 80 نفر ثبتنام کردند که شورای نگهبان پروندههای تمامی آنها را مورد بررسی قرار داد. برای بررسی صلاحیتها دو مهلت 5 روزه داشتیم که از مهلت اول به طور کامل استفاده کردیم و از بخشی از مهلت دوم استفاده شد تا نامزدها فرصت بیشتری برای تبلیغات داشته باشند؛ این کار در نهایت دقت و سرعت انجام گرفت.
دکتر طحاننظیف با بیان اینکه در چهاردهمین دوره انتخابات ریاستجمهوری 6 نفر احراز صلاحیت شدند، عنوان کرد: پس از معرفی نامزدها، تبلیغات شروع شد. صدا و سیما تلاش زیادی برای شناساندن کاندیداها انجام داد که از تلاشهای این سازمان قدردانی میکنم.
وی بیان داشت: مرحله اول انتخابات ریاستجمهوری در روز جمعه 8 تیر 1403 برگزار شد، اما از آنجا که هیچکدام از کاندیداها حائز اکثریت مطلق آرا نشدند، انتخابات به مرحله دوم کشیده شد. در مرحله دوم انتخابات که روز جمعه 15 تیر 1403 برگزار شد، رئیسجمهور منتخب مشخص شد.
سخنگوی شورای نگهبان تاکید کرد: همه چیز مطابق قانون پیش رفت و در نهایت در هر دو مرحله هیچ شکایتی از سوی نامزدها دریافت نکردیم؛ علیرغم اینکه خودمان با نامزدها تماس گرفتیم و از آنها خواستیم که اگر شکایتی دارند، اعلام کنند اما همه ابراز رضایت کردند.
دکتر طحاننظیف اظهار داشت: بنابراین در هر دو از مرحله انتخابات، شکایتی از سوی نامزدها و نکتهای از سوی مردم که نتیجه را تغییر بدهد، نداشتیم. صحت انتخابات در هر دو مرحله در اسرع وقت بررسی و تایید شد. پس از تایید صحت انتخابات، اعتبارنامه رئیسجمهور منتخب آماده و از سوی اعضای شورای نگهبان امضا شد. اعتبارنامه سندی است که از سوی شورای نگهبان آماده شده و در آن جزئیاتی همچون آرای رئیسجمهور منتخب آمده است.
وی اعلام کرد: در نهایت فردا (یکشنبه 7 مرداد 1403) مراسم تنفیذ حکم ریاست جمهوری توسط رهبر معظم انقلاب برگزار خواهد شد. مراسم تحلیف نیز روز سهشنبه 9 مرداد 1403 در مجلس شورای اسلامی برگزار خواهد شد.
آغاز دوره ریاستجمهوری دکتر پزشکیان از یکشنبه
سخنگوی شورای نگهبان سپس در پاسخ به سوال مجری صدا و سیما به تعریف واژه «تنفیذ» پرداخت و گفت: این واژه به معنای نفوذ دادن، به اجرا در آوردن، امضا کردن، به رسمیت شناختن و تایید کردن یک عمل حقوقی است.
وی البته این نکته را هم یادآور شد که در قانون اساسی واژه «امضا» آمده اما در قانون انتخابات ریاستجمهوری با واژه «تنفیذ» مواجه هستیم که هر دو مترداف هم هستند.
دکتر طحاننظیف در همین رابطه به بند 9 اصل 110 قانون اساسی مبنی بر اینکه «امضاء حکم ریاست جمهوری پس از انتخاب مردم» از وظایف و اختیارات مقام رهبری است، اشاره کرد.
وی خاطرنشان کرد: «تنفیذ» یکی از فرآیندهای انتخابات است که باید طی شود و اعتبار بالایی در قانون اساسی دارد.
سخنگوی شورای نگهبان اعلام کرد که دوره چهار ساله ریاستجمهوری آقای دکتر پزشکیان از فردا که مراسم تنفیذ برگزار میشود، آغاز میگردد و ایشان که تا امروز رئیسجمهور منتخب بود، از فردا رئیسجمهور مستقر و قانونی خواهد بود.
تنفیذ اعتباربخشی به اقدامات رئیسجمهور است
این عضو حقوقدان شورای نگهبان در بخش دیگری از صحبتهایش بیان داشت: نظام جمهوری اسلامی ایران مبتنی بر مردمسالاری دینی است. در این نظام جمهوریت و اسلامیت به صورت توامان وجود دارد و امضای حکم ریاستجمهوری توسط رهبر معظم انقلاب، تضمینی برای آرای مردم است.
وی در همین رابطه توضیح داد: نظام جمهوری اسلامی بر مبنای اسلام است و طبق اصل 5 قانون اساسی «در زمان غیبت حضرت ولی عصر «عجل الله تعالی فرجه» در جمهوری اسلامی ایران ولایت امر و امامت امت بر عهده فقیه عادل و با تقوا، آگاه به زمان، شجاع، مدیر و مدبر است که طبق اصل یکصد و هفتم عهدهدار آن میگردد.»
دکتر طحاننظیف افزود: در اصل 57 قانون اساسی نیز آمده است که «قوای حاکم در جمهور اسلامی ایران عبارتند از: قوه مقننه، قوه مجریه و قوه قضاییه که زیر نظر ولایت مطلقه امر و امامت امت بر طبق اصول آینده این قانون اعمال میگردند.» در انتخابات ریاست جمهوری، جمع این دو اصل در موقع تنفیذ نقطه تلاقی پیدا میکند و به اقدامات رئیسجمهور به لحاظ قانونی و شرعی اعتباربخشی صورت میگیرد.
سخنگوی شورای نگهبان خاطرنشان کرد: رئیسجمهور و دولتی که توسط وی شکل میگیرد، اختیارات گستردهای دارند که قابل مقایسه با قوا و دستگاههای دیگر نیست. بخشی از این اقدامات به نوعی اعمال ولایت است. بنابراین امضای حکم ریاستجمهوری توسط رهبر معظم انقلاب، بخشیدن اعتبار قانونی و شرعی به اقدامات رئیسجمهور است. به عبارت دیگر تنفیذ به معنای مشروعیتبخشی و نظارت بر اقداماتی است که قرار است توسط رئیسجمهور انجام بگیرد.
تنفیذ تا چه زمانی پایدار است؟
سخنگوی شورای نگهبان در پاسخ به سوال دیگر مجری این برنامه تلویزیونی ابراز کرد: «تنفیذ» تضمینی برای تحقق رکن مردمسالاری دینی و مشروعیتبخشی به عملکرد رئیسجمهور است.
وی عنوان کرد: اگر به احکام تنفیذ از سوی امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری نگاه کنیم، میبینیم که این احکام، چارچوب و نقشه راهی برای رئیسجمهوری (عالیترین مقام پس از مقام رهبری) است.
دکتر طحاننظیف گفت: در ادبیات رهبران انقلاب میبینیم که تنفیذ تا زمانی پایدار است که چارچوبهای شرعی و قانونی رعایت شود و تنفیذ در این چارچوبها تحقق مییابد.
رئیسجمهور در پیشگاه ملت سوگند یاد میکند
این عضو حقوقدان شورای نگهبان در ادامه اظهار داشت: تنفیذ و تحلیف فرآیندهای پایانی برگزاری انتخابات ریاستجمهوری است که باید سپری شود؛ فاصله بین این دو فرآیند اندک است و این فرآیندها باید انجام شود تا رئیسجمهور بتواند اقداماتش را به شکل قانونی و شرعی انجام دهد.
وی در رابطه با تحلیف نیز به اصل 121 قانون اساسی اشاره کرد که متن سوگندنامه رئیسجمهور در آن آمده است. این سوگندنامه باید در پیشگاه نمایندگان ملت قرائت شود و رئیسجمهور خود را پاسدار قانون اساسی و حقوق مردم بداند.
دکتر طحاننظیف اعلام کرد: مراسم تحلیف به لحاظ شکلی با حضور میهمانان داخلی و خارجی برگزار خواهد شد، اما قانون اساسی تاکید دارد که این مراسم در مجلس شورای اسلامی یعنی در پیشگاه نمایندگان مردم و با حضور رئیس قوهقضائیه و اعضای شورای نگهبان انجام بگیرد.
وی یادآور شد: طبق اصل 122 قانون اساسی، رئیسجمهور در برابر مردم، ولیفقیه و نمایندگان مجلس مسئولیت دارد و باید پاسخگو باشد؛ چراکه از مردم رای میگیرد، رهبری حکم ایشان را تنفیذ میکنند و مراسم تحلیف در برابر نمایندگان مجلس برگزار میشود.
آرزوی موفقیت برای نهمین رئیسجمهور
سخنگوی شورای نگهبان در بخش پایانی گفتگوی ویژه خبری برای نهمین رئیسجمهور آرزوی موفقیت کرد و گفت: مهمترین اقدام رئیسجمهور پس از تنفیذ و تحلیف، تشکیل کابینه است. در رسانهها مشاهده میکنیم که ایشان در تلاش برای انتخاب بهترین افراد برای وزارتخانههاست و امیدواریم که در این رابطه موفق باشد.
وی خاطرنشان کرد: با برگزاری مراسم تنفیذ، رئیسجمهور اعتبار شرعی و قانونی برای به حرکت در آوردن اجزای دولت برای خدمت به مردم به دست خواهد آورد.
دکتر طحاننظیف گفت: امیدواریم شاهد پیشرفت ایران اسلامی و رفع مشکلات مردم باشیم. لازم است سایر قوا و دستگاهها نیز با رئیسجمهور منتخب همکاری داشته باشند.
انتهای پیام/
لینک کوتاه :
