به گزارش پایگاه اطلاع رسانی شورای نگهبان، کتاب «قوه مجریه و قانون اساسی» مجموعهای از مقالات پژوهشی است که به بررسی جایگاه، اختیارات و مسئولیتهای قوه مجریه در نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران میپردازد. این اثر با تحلیل اصول قانون اساسی، ساختار و صلاحیتهای دولت را در حوزههای اجرایی، نظارتی و تقنینی مورد ارزیابی قرار داده و چالشهای آن را از منظر حقوقی و فقهی بررسی میکند.
بیشتر بخوانید:
یکی از مباحث کلیدی این کتاب، شاخصهای فقهی و حقوقی استقلال دولت است که با تأکید بر حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران، مفهوم استقلال در عملکرد اجرایی را تحلیل میکند. در همین راستا، معیارهای تشخیص و محدوده امور تقنینی و اجرایی در آرای شورای نگهبان بررسی شده و مرزهای تفکیک این دو حوزه در نظام حقوقی ایران مشخص گردیده است. مقالهای دیگر به تفکیک ماهوی قوای مقننه و مجریه در رویهی مراجع صیانت از قانون اساسی ایران و فرانسه پرداخته و تطبیقی میان این دو نظام ارائه داده است.
کتاب همچنین به موضوع نظام برنامهریزی در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران پرداخته و جایگاه دولت در تدوین و اجرای برنامههای توسعه را بررسی کرده است. نظارت بر مقررات دولتی با تمرکز بر اصول ۸۵ و ۱۳۸ قانون اساسی نیز مورد بررسی قرار گرفته و چگونگی انطباق مقررات دولتی با اصول قانون اساسی تحلیل شده است. در همین راستا، نقاط ابهام تصویب اساسنامهها توسط دولت بر اساس اصل ۸۵ قانون اساسی مورد بحث قرار گرفته و همچنین مغایرتهای تصویبنامههای دولت در رسیدگی رئیس مجلس شورای اسلامی بهعنوان یکی از چالشهای مهم نظارتی بررسی شده است.
موضوع اعمال نظارتناپذیر قضایی دولت نیز یکی دیگر از مقالات مهم این مجموعه است که به محدودیتهای نظارت قضایی بر تصمیمات اجرایی دولت پرداخته است. علاوه بر این، صلاحیت شورایعالی اداری در تأسیس، ادغام و انحلال دستگاههای اجرایی بهعنوان یکی از ابزارهای دولت در اصلاح ساختارهای اجرایی مورد بررسی قرار گرفته است. تکلیف دولت در حذف تشکیلات غیرضرور نیز از منظر حقوقی تحلیل شده و نقش دولت در کاهش بروکراسی و کارآمدسازی نظام اداری بررسی شده است.
در حوزه سیاست خارجی، حدود صلاحیت قوای مقننه و مجریه در تصویب قراردادهای بینالمللی مورد بررسی قرار گرفته و چالشهای موجود در تنظیم و اجرای این قراردادها تبیین شده است. از دیگر موضوعات کلیدی، معضل انتخاب رئیس کل بانک مرکزی در نظام حقوق اساسی ایران است که ضمن بررسی تاریخی این فرآیند، چشمانداز حقوقی آن مورد تحلیل قرار گرفته است. همچنین، حدود دخالت دولت در سازمان تأمین اجتماعی با تأکید بر استقلال اداری و مالی این نهاد، یکی از مباحث برجستهای است که به چالشهای تعامل دولت با نهادهای عمومی غیردولتی پرداخته است.
این کتاب با ارائه دیدگاههای تحلیلی و تطبیقی، مخاطبان خود را با ساختار، وظایف و چالشهای قوه مجریه در چارچوب قانون اساسی آشنا میکند و منبعی ارزشمند برای پژوهشگران، دانشجویان و سیاستگذاران حوزه حقوق عمومی و اجرایی محسوب میشود.
این کتاب در ۳۰۹ صفحه و با قیمت ۱۵۰ هزار تومان در زمستان ۱۴۰۳ از سوی انتشارات پژوهشکده شورای نگهبان منتشر شده است و علاقه مندان میتوانند جهت تهیه آن به فروشگاه اینترنتی انتشارات به نشانی nashr-rc.ir مراجعه نمایند.
انتهای پیام/