به گزارش پایگاه اطلاع رسانی شورای نگهبان، کتاب «سیاستهای کلی نظام» مجموعهای از مقالات پژوهشی است که به بررسی مفهوم، ماهیت و سازوکارهای نظارتی بر اجرای سیاستهای کلی نظام در چارچوب حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران میپردازد. این اثر تلاش دارد تا نقش سیاستهای کلی در فرآیند قانونگذاری، تفسیر اصول قانونی، و تنظیم روابط میان نهادهای مختلف حکومتی را روشن سازد و چالشهای موجود در اجرای این سیاستها را مورد تحلیل قرار دهد.
یکی از مباحث اساسی این کتاب، مفهوم، ماهیت و نظارت بر اجرای سیاستهای کلی نظام است که جایگاه این سیاستها را در نظام حقوقی ایران مشخص کرده و نسبت آنها را با سایر اصول و قواعد حقوق اساسی بررسی میکند. در ادامه، سیاستهای کلی نظام بهعنوان راهکاری برای ارتقای نظام قانونگذاری مورد بحث قرار گرفته و نقش آن در بهبود فرآیند تقنین و هدایت سیاستهای عمومی تبیین شده است. نقش مجلس شورای اسلامی در حسن اجرای سیاستهای کلی نظام نیز از جمله موضوعاتی است که در این کتاب به آن پرداخته شده و جایگاه قوه مقننه در تضمین اجرای صحیح این سیاستها مورد بررسی قرار گرفته است.
بیشتر بخوانید:
یکی دیگر از مقالات مهم، لزوم «انطباق» یا «عدم مغایرت» قوانین با سیاستهای کلی نظام را مورد تأمل قرار داده و به این پرسش پاسخ میدهد که آیا سیاستهای کلی باید بهعنوان معیاری الزامآور برای قانونگذاری تلقی شوند یا صرفاً نباید با قوانین مصوب در تضاد باشند. در همین راستا، شاخصهای انطباق مصوبات مجلس با سیاستهای کلی نظام با نگاهی به نظرات هیئت عالی نظارت بر حسن اجرای سیاستهای کلی تحلیل شده است. همچنین، نقاط ابهام در نظارت بر اجرای این سیاستها در فرآیند تقنین بررسی شده و چالشهای مرتبط با نقش شورای نگهبان و مجمع تشخیص مصلحت نظام در این حوزه مورد واکاوی قرار گرفته است.
از دیگر موضوعات مورد بحث، امکانسنجی اصرار مجلس بر مصوبات مغایر با سیاستهای کلی نظام است که با استناد به اصل ۱۱۲ قانون اساسی، جایگاه مجلس در برابر نظرات مجمع تشخیص مصلحت نظام را بررسی کرده و پیامدهای حقوقی اصرار بر مصوبات مغایر با این سیاستها را تحلیل کرده است. در بخش پایانی کتاب، سیاستهای کلی اصل ۴۴ قانون اساسی بررسی شده و این پرسش مطرح شده که آیا اجرای این سیاستها نوعی بازنگری غیررسمی در قانون اساسی محسوب میشود یا اینکه صرفاً استفادهای حداکثری از ظرفیتهای اصل ۴۴ است.
این مجموعه با ارائه تحلیلهای دقیق حقوقی، منبعی ارزشمند برای پژوهشگران، قانونگذاران و سیاستگذاران محسوب میشود و به فهم بهتر جایگاه و کارکرد سیاستهای کلی نظام در ساختار حقوقی جمهوری اسلامی ایران کمک میکند.
این کتاب در ۱۸۵ صفحه و با قیمت ۱۰۰ هزار تومان در زمستان ۱۴۰۳ از سوی انتشارات پژوهشکده شورای نگهبان منتشر شده است و علاقه مندان میتوانند جهت تهیه آن به فروشگاه اینترنتی انتشارات به نشانی nashr-rc.ir مراجعه نمایند.
انتهای پیام/