باید هرچه زودتر قوانین خلاف شرع مصوب قبل از انقلاب، ابطال شود

به گزارش اداره کل روابط عمومی شورای نگهبان، آیت‌الله شب‌زنده‌دار در مراسم نکوداشت هفته پژوهش که به همت پژوهشکده شورای نگهبان برگزار شده بود، ضمن اشاره به اینکه در زمان حکومت الهی نباید بی‌طرف بود، گفت: عزت اسلام که همان قوانین و دستوراتی است که خداوند برای هدایت بشر نازل فرموده و در دسترس انسان‌ها قرار داده، در این است که آنچه قوانین اسلام است، شناخته شود و درست، بی‌کم و کاست به شکل قانون درآید و در جامعه پیاده و به آن عمل شود.
وی افزود: فلسفه تشکیل شورای نگهبان، پاسداری از این جنبه مهم در حکومت اسلامی و الهی است که عزت اسلام را که همان پیاده شدن قواعد و احکام نورانی می‌باشد رصد و پاسداری نماید.
عضو فقیه شورای نگهبان ضمن اشاره به دیدار اعضای این شورا با رهبر معظم انقلاب که معظم‌له سفارش مهمی فرمودند که شما باید نسبت به احکام دین تعصب داشته باشید، گفت: مقام معظم رهبری فرمودند: مجریان هنگامی که به بن‌بست‌های ابتدایی برخورد می‌کنند، ممکن است فوراً ذهنشان به سمت راه‌حل‌های ثانوی و اضطراری برای برون‌رفت از آن مشکل برود؛ اما شما (اعضای شورای نگهبان) که مجری نیستید و این دغدغه‌ها را ندارید، لذا باید تعصب بورزید.
وی ادامه دارد: معظم‌له تأکید داشتند هنگامی که شما آنچه متن حکم الهی و حکم اسلام است را اصرار کنید، قهراً مجریان راه‌حل‌هایی صحیح و درستی را برای آن پیدا خواهند کرد.
آیت‌الله شب‌زنده‌دار تصریح کرد: مسأله حفاظت از احکام الهی، مسأله‌ای بسیار مهم و اساسی است؛ چرا که پایه و اساس تشکیل حکومت اسلامی نیز به جهت احیاء و اجرای آن بوده است.
وی با بیان اینکه حداقل در سه ساحت می‌توان پژوهش را تصور کرد، گفت: ساحت اول پژوهش در راستای کشف کُبْرَیات و مسائل اساسی می‌باشد که ممکن است تاکنون کشف نشده باشد. ساحت دوم این است که در همان کُبْرَیات کشف‌شده، بازنگری انجام شود که آیا در آن خطایی رخ داده است یا خیر؟ آیا احتیاج به قیودی جهت اضافه کردن و یا کاستن وجود دارد یا ندارد؟ ساحت سوم پژوهش این است که در مقام تطبیق در مصادیق و موارد آن کُبْرَیات، پژوهش و دقت شود؛ چون در بسیاری از موارد، تطبیق آشکار و روشن نیست.
وی افزود: در ساحت سوم درست است که قانون (کبری) روشن باشد، اما در بسیاری از موارد، تطبیق آن بر مورد یا مصداق نیاز به دقت، پژوهش، استدلال و نظر دارد.
عضو فقیه شورای نگهبان گفت: بیشتر همّ و تلاش فقهای شورای نگهبان و همچنین مجمع مشورتی فقهی در ساحت سوم است؛ یعنی کُبْرَیاتی که فقهای عظام آنها را استنباط کرده‌اند، نظرات مقام معظم رهبری و امام رضوان‌الله تعالی علیه و فقهای مشهور که توسط این بزرگواران کشف شده است را أخذ می‌کنند، و در مقام تطبیق مصوبات مجلس محترم یا موارد دیگری که به حسب قانون به شورای نگهبان ارجاع می‌شود را با این کُبْرَیات تطبیق می‌دهند.
وی افزود: البته مواردی نیز پیش می‌آید که نیاز است در همان کُبْرَیات بررسی انجام شود؛ به عنوان مثال این مسأله مطرح بود که آیا در دادگاه‌ها قضات محترم می‌توانند نسبت به ادیان یا مذاهب دیگر حکم کنند؟ و قضات در این موارد چگونه باید برخورد کنند؟ این از نظر کُبْرَوی که چه وظیفه‌ای در این موارد وجود دارد، فتوای مسَلّم و روشنی وجود نداشت؛ لذا در مجمع مشورتی فقهی مدتی روی این مسأله کار شد و آیت‌الله مؤمن حفظه‌الله رساله‌ای در این باب تدوین کردند و به جلسات مجمع می‌آوردند که آن زمان حضرت آیت‌الله هاشمی‌شاهرودی شفاءالله‌تعالی نیز حضور داشت و بحث‌های بسیار مفیدی در مجمع مشورتی فقهی در این خصوص انجام شد. بنابراین بیشتر کار مجمع مشورتی فقهی تطبیق بر آن کبریات است و در خود کبریات بحث نمی‌شود، مگر در چنین مواردی که اشاره شد.
وی با بیان اینکه اکنون چهل سال از تشکیل حکومت اسلامی و الهی می‌گذرد، گفت: مقصد اصلی تشکیل این حکومت، اجرای احکام الهی است؛ اما در حال حاضر قوانین فراوانی که مربوط به زمان طاغوت است، وجود دارد که در آن زمان اهتمامی به تحفظ احکام الهی وجود نداشته و بسیاری از این قوانین که اکنون مجراست مشتمل بر احکام خلاف شرع می‌باشد.
آیت‌الله شب‌زنده‌دار با بیان اینکه دو یا سه سال پیش، مقام معظم رهبری از مجمع مشورتی فقهی خواستند تا آن قواعد و مصوبات مجلس قبل از انقلاب مورد بررسی قرار گیرد، گفت: بیش از 20 قانون توسط مجمع مشورتی فقهی مورد بررسی قرار گرفته که الان نیز مشغول بررسی قانون مدنی هستیم و تاکنون دو سوم از این قانون مورد بررسی قرار گرفته است.
وی با اشاره به بررسی‌های انجام شده در مورد قانون مدنی، تصریح کرد: با توجه به اتقانی که در قانون مدنی وجود دارد و نویسندگان این قانون امثال آقای عصار، انسان‌های فرهیخته و نسبتاً ملایی بوده‌اند اما در عین حال به خاطر تفاوت فتواهایی که پیدا شده و یا ممکن است در اینگونه موارد هم توجه کافی نشده باشد، مواردی در همین قانون مدنی وجود دارد که خلاف شرع تشخیص داده شده است.
عضو فقیه شورای نگهبان گفت: تقاضای ما این است که نمایندگان محترم اهتمام ویژه‌ای نسبت به قوانین قبل از انقلاب داشته باشند؛ چون ابطال آن قوانین، خلأ قانونی ایجاد می‌کند.
وی افزود: اگر قوانین قبل از انقلاب که دارای مغایرت‌های شرعی هستند و همچنان مجراست، ابطال شوند، مشکل خلأ قانون به وجود خواهد آمد که اگر بین نمایندگان محترم و شورای نگهبان تعاملی انجام و برنامه‌ریزی شود و کمیسیون خاصی در این خصوص در مجلس محترم تشکیل شود تا قانون جایگزین به تصویب برسد و سپس این قوانین ابطال شود، در نتیجه خلأ قانونی نیز بوجود نخواهد آمد.
آیت‌الله شب‌زنده‌دار با تأکید بر اینکه جایگزین کردن قوانین جدید به جای قوانینی که مغایر با شرع مقدس هستند، امری لازم است، گفت: این کار واجب الهی می‌باشد و نباید از این امر که خلاف شرعی در یک قانون و به خصوص از برخی قوانین که کثیرالإبتلاء است، بی‌تفاوت گذر کرد.
وی تصریح کرد: پالایش قوانینی که در آن خلاف شرع وجود دارد، وظیفه الهی است و مجمع مشورتی فقهی هفته‌ای یک جلسه در این رابطه داشت که پس از امر مقام معظم رهبری در این خصوص، جلسات به هفته‌ای دو جلسه افزایش یافت که یک جلسه فقط صَرف قواعد قبل از انقلاب می‌شود و الان موارد فراوانی بررسی شده و اشکالات خلاف شرع آنها گرفته شده است که اگر اینها ابطال شود مشکل خلأ قانونی بوجود خواهد آمد.
عضو فقیه شورای نگهبان از آیت‌الله جنتی و نمایندگان محترم درخواست کرد تا فکری عاجل و راهکار مناسبی برای این موضوع اندیشیده شود تا تکلیف این قوانین روشن گردد.
وی با بیان اینکه هر شخصی متصدی کاری می‌شود نباید آن را ضایع کند و باید کار را درست انجام دهد، تصریح کرد: اگر شخص عزیزی، نماینده محترم مجلس شد باید آن نمایندگی را تضعیف نکند، و باید در کار خود مطالعه و پژوهش داشته باشد و با دقت و جامع‌الاطراف قانون وضع نماید و اگر این فرد، عضو شورای نگهبان است اینجا همین عدم تضییع، دقت کافی و پژوهش نسبت به موضوع است، لذا باید مطالعه و تفکر داشته باشد و اگر نیاز به مشورت داشت حتماً مشورت نماید.
وی در پایان افزود: مجمع مشورتی فقهی در موارد مختلف از مشورت‌های افراد زیادی استفاده می‌کند، همچنین از اطراف و اکناف، جزوه‌ها و نوشته‌هایی که از همه طیف‌ها و افراد مختلف به دستمان می‌رسد، مورد مطالعه و بررسی قرار می‌گیرد، اما باز هم نیاز است از افراد متخصص دیگری نیز مشورت گرفته شود. به خصوص مشورت گرفتن افرادی که دارای مشاغل فراوان هستند و کارهای مختلف دارند و این کار هم به عهده آنها گذاشته شده است، لازم می‌شود مشاورانی داشته باشند تا آنها مسائل را مطالعه و تحقیق نمایند و فرآورده تحقیقات انجام شده را در اختیار شخصی که تصمیم‌گیر نهایی است، بگذارند.